Linh lang Đại vương.

Linh lang Đại vương.

Đời Hùng Vương thứ 18 ( Hùng Duệ Vương) đóng đô ở Việt Trì sông Bạch Hạc, lấy hiệu là Văn Lang, kinh đô là Phong Châu, khi đó đất nước thanh bình, phồn thịnh. Thời gian đó ở Đạo Sơn Nam có quan chủ trưởng là Hùng Thoa (dòng dõi của vua Hùng Duệ Vương), vợ ông là bà Phạm Thị Tư, người trang Đồng Văn, huyện Vụ Bản, phủ Nghĩa Hưng (nay là tỉnh Nam Định). Vợ chồng ông sống thuận hòa, thường làm việc tốt, giúp kẻ nghèo khó, người cô quả già lão nên được người dân trong vùng kính trọng. Sống ở quê được vài năm ông bà được vua mời về triều. Mấy năm sau, bà Phạm Thị Thư cùng thị nữ xin trở lại thăm quê ở trang Vụ Bản, sống ở đó được mấy tháng, trên đường về kinh, bà cho thuyền rồng cập vào hồ Dâm Đàm để tắm gội (nay là Hồ Tây). Khi bà đang tắm bỗng trời đất tối sầm, mặt nước vọt sóng, bỗng xuất hiện một con giao long dài 5 trượng nổi trên mặt hồ rồi quấn quanh người bà. Lúc đó hoảng sợ quá, bà ngất đi, khi tỉnh dậy bà bỏ thuyền chạy bộ, sau 3 ngày thì về đến kinh thành. Trong thời gian đó, ở kinh thành đêm đầu tiên ông Hùng Thoa nằm mơ thấy một người cưỡi ngựa trắng mặc áo hồng, đeo ngọc tự xưng là Quảng Lại con thứ 50 của Long Quân, giữ chức Đệ nhị quyền trưởng ở hồ Dâm Đàm. Nay thấy vợ chồng ông đều là người có đức lớn nên vâng mệnh thiên đình đầu thai làm con nhà ông bà, đúng lúc đấy ông nghe có tiếng sét đánh bên tai, giật mình tỉnh dậy, ông biết là sắp có điềm may. Hôm sau bà Phạm Thị Tư trở về kể lại chuyện xảy ra ở hồ Dâm Đàm, ông bèn cho lập đàn cầu khấn trời đất, thần sông... Từ đó bà Tư mang thai, trong thời gian đầu mang thai, bà thường nghe thấy có người ngâm bài thơ:

“ Nước hồ Dâm Đàm trong xanh

Nước hồ Dâm Đàm trong xanh

Trời Nam kiệt xuất vị tướng tài

Chung đúc khí thiêng nhà họ Hùng

Sinh được thần minh, sự nghiệp thành.”

Mùa thu năm Canh Thìn, ngày 12 tháng 8 bà sinh ra một bọc, nở ra một người con trai, mặt rồng mũi hổ, khôi ngô tuấn tú, sau đó ông bà đặt tên là Linh Lang. Cùng năm ấy, ông Hùng Thoa qua đời, sau khi để tang chồng ba năm bà Tư tâu với bua xin đưa con về quê cũ ở trang Đồng Văn để sinh sống. Lớn lên ông thông minh hơn người, đến năm 17 tuổi, ông trở về kinh thành và xin theo học nhà thầy Hải. Vốn tư chất thông minh, chỉ sau một thời gian theo học ông đã tinh thông kinh sách. Cũng năm ấy, mẹ ông qua đời, 3 năm sau nhà vua ban chiếu gọi ông về triều và ban chức: Đốc lĩnh long chu thủy đạo đại tướng quân, đi tuần hành trên sông, biển. Ông vâng mệnh đi khắp nơi trong thiên hạ, đến nơi nào ông cùng dùng đao để trấn yên. Khi ông tới  quê mẹ ở trang Đồng Văn, huyện VỤ Bản, ông khao thưởng cho nhân dân và ở lại trang mấy tháng, ông thấy địa thế nơi đây có phong thủy đẹp liền cho binh sĩ và nhân dân lập một hành cung tại đây. Sau đó ông dâng biểu xin cho trang Đồng Văn được miễn phu dịch, binh đao và phong cho nơi đây là làng được Linh Lang bảo hộ.

      Cuối đời nhà Hùng, vua Hùng Duệ Vương sinh được 20 người con trai nhưng đều mất nên không có người nối ngôi. Nhân cơ hội đó, Thục Vương(Bộ chủ Ai Lao, cũng thuộc phái họ Hùng) đã cầu viện nước láng giềng chuẩn bị quân sĩ âm mưu chiếm đánh nước Văn Lang. Vua Duệ Vương lo sợ cho mởi Tản Viên Sơn Thánh để hỏi kế, Sơn Thánh tâu rằng: Nay sự việc thế này xin bệ hạ cho gọi Linh Lang đại tướng về triều cùng với thần theo thánh giá tuyển chọn tướng tài, không quá nửa tháng sẽ bình yên được giặc Thục. Vua bèn ban chiếu về trang Đồng Văn triệu Linh Lang về triều, vâng mệnh Linh Lang chọn trong trang mỗi họ vài người rồi theo binh mã về triều, cùng Sơn Thánh lãnh 30 vạn quân hùng mạnh và 1000 tướng giỏi. Linh Lang mang theo một đạo quân thủy đánh gặc ở miền biển tiến thẳng đến giao chiến với quân giặc ở Hải Thông, Hoan Châu, ông bày binh, bố trận đánh một trận lớn làm cho quân thủy của Thục Vương bại trận. Mặt khác ở miền rừng núi Sơn Thánh đánh bại quân gaiwjc, làm cho quân lính khiếp sợ, bỏ chạy về nước. Đánh thắng giặc Thục, Duệ Vương ban chiếu thu quân về triều. Hôm đó, Linh Lang dẫn quân trở về, ông xin với Sơn Thánh cho vào hành cung ở trang Đồng Văn để làm lễ ăn mừng sau đó cùng quay về triều. Khi đi đến hồ Dâm Đàm, phường Hồ Khẩu, huyện Thọ Xương (nay là Hồ Tây, Hà Nội) bỗng nhiên trời đất tối sầm, ngày tựa như đêm, nước hồ dậy sóng. Linh Lang bỗng hóa thành giao long, trườn xuống hồ Dâm Đàm (hôm đó là ngày mồng 5 tháng 5). Khi đó, Sơn Thánh và các gia thần về kinh tâu với vua, vua bèn tặng phong ông là Đại Vương, ban cho trang Đồng Văn đón sắc về lập miếu thờ cúng.

Khi Linh Lang quay về thủy phủ lại làm vị thần Long Đỗ ở hồ Dâm Đàm, khi đó ở hồ Dâm Đàm có một núi đá nhỏ, trong núi có một con hồ ly tinh 9 đuôi tác quái khiến dân nơi đây vô cùng cực khổ. Thần Long Đỗ đã tâu với thượng đế, Thượng đế sai Long Vương đem thủy tộc giết chết hồ ly, từ đó đời sống nhân dân được yên ổn.